Charakterystyka obiektu. Lata 2013 i 2014 to czas, kiedy wykonywaliśmy obsługę geodezyjną dla włoskiej firmy Francesco Ventura Costruzioni. Współpracowaliśmy wspólnie na odcinku II linii metra w Warszawie. Naszym zadaniem było geodezyjne opracowanie projektu torowego i obsługa geodezyjna włoskich partnerów w czasie budowy. Zadanie było szczególnie wymagające . Ze względu na rodzaj pracy, musieliśmy uzyskać najwyższe, możliwe dokładności wyznaczania punktów torowiska. Przy zachowanym reżimie pomiarowym, nasi geodeci byli wstanie wyznaczać punkty z dokładności odpowiednio: +/- 0,7 – 0,8 mm położenia sytuacyjnego +/- 0,4 – 0,5 mm położenia wysokościowego.
Kluczowa kontrola osnowy realizacyjnej. W związku z charakterystyką pracy na takim obiekcie, wspomniane (wysokie dokładności pomiarów, możliwe przemieszczenia tunelu) niezbędnym jest na wstępie kontrola osnowy – zarówno poziomej i pionowej . W tym celu przeprowadzana są obserwacje tachimetryczne oraz niwelacyjne pozwalające stwierdzić przydatność (zachowanie stałości układu) osnowy do dalszych pomiarów. Zarówno przy kontroli osnowy jak również pozostałych pracach należy zastosować instrumenty o najwyższej możliwej precyzji. Firma AMIGEO Migut Garstecki Sp. J. wykorzystuje w przy przedmiotowej obsłudze tachimetr TRIMBLE SPS930 o dokładności:
- kątowej 1” wg . DIN18723
- dalmierza 2mm + 2ppm
oraz niwelator kodowy TRIMBLE DINI 0.3 o precyzji:
- o odchyleniu standardowym 0.3 mm/km.
Tyczenie dylatacji i punktów charakterystycznych torowiska. Tyczenie dylatacji jest rozpoczęciem prac związanych z torowiskiem. Lokalizacja sekcji pozwala na odpowiednie usytuowanie siatek zbrojeniowych będących konstrukcją pod szyny w kanale torowym . Mierzymy też punkty główne i charakterystyczne. Wyznaczają one miejsca zmienności krzywizny torów. To informacja o miejscu zastosowania szyny o odpowiedniej twardości. Dodatkowo tyczymy punkty przy rozjazdach. Ich początki i końce. Kolejny krok to pomiar punktów (Fischerów), zamocowanych do tzw. bankietów. Punkty te są wskaźnikami do regulacji torów. Pomiar wykonywany jest z dwóch różnych stanowisk w dwóch położeniach lunety. Wszystkie obserwacje wykonywane tachimetrem robotycznym . Dzięki temu eliminujemy błędy odczytu i celowania. Pomiary wykonywane są z tzw. swobodnego stanowiska, eliminując błędy ustawienia instrumentu nad punktem. Dodatkowo instrument kompensuje minimalne wychylenia jakie mogą wystąpić podczas wykonywania pomiarów. Kolejnym jest pomiar niwelacyjny. W efekcie otrzymujemy współrzędne sytuacyjne środków punktów z błędem mniejszym niż 1 mm . Wysokości zostaje wyznaczona z błędem nie przekraczającym 0.5 mm.
Obliczenia. Wszystkie obserwacje wyrównujemy i uzyskujemy współrzędnych XYZ główki Fischerów. Dla każdego punktu obliczamy prostopadłą odległość od osi toru. Długość ta zostaje pomniejszona o połowę rozstawu szyn (0.7175m) co w efekcie daje nam wartość od środka główki Fischera do wewnętrznej strony szyny będącej bliżej Fischera . Punktom na podstawie współrzędnych XY wyliczamy kilometraż w geometrii układu torowego. Na podstawie kilometraża i wysokości możemy wyliczyć przewyższenia od główki szyny do Fischera. Druga szyna zostaje wyznaczona poprzez odłożenie projektowanego rozstawu i przechyłki. Ustawianie szyn ogranicza się do odłożenia wielkości: odległości od Fischera, przewyższenia, nominalnego rozstawu szyn oraz przechyłki, co znacznie przyspiesza całość prac torowych.
Kontrole, geometrii w tunelu . Kontrola ta obejmuje punkty znajdujące się w pełnym kilometrażu co 5 m. W zakresie kontroli znajduje się głównie geometria toru, tj. mierzone strzałki w cięciwie 10 m – kontrola krzywizn poziomych, oraz niwelacyjne sprawdzenie wysokości – kontrola krzywizn pionowych. Dodatkowo kontrolowany jest nominalny rozstaw szyn oraz przechyłka. Tak sprawdzony tor zostaje jeszcze raz skontrolowany przez niezależny zespół geodezyjny i dopuszczony do zabetonowania W trakcie betonowania, obejmuje głównie sprawdzenie wysokości szyn w zadanym kilometrażu . Istnieje zawsze ryzyko, że wylewany beton wypiera zamontowane szyny, co zmienia ich wysokość. Szybka interwencja i gęsto zamontowane bramki stabilizacyjne pozwalają na bezproblemowe przywrócenie szyn do projektowanego poziomu. Inwentaryzacja zabetonowanego torowiska polega na sytuacyjnym oraz wysokościowym pomiarze szyn, spawów, styków oraz kozłów oporowych. Mierzone są również takie wielkości jak rozstaw szyn, przechyłka oraz strzałki. Inwentaryzacja obejmuje również geometrię rozjazdów.
